رییس انجمن غذا و تغذیه حامی سلامت ایران با بیان این که زنان باردار در هر شرایطی (لاغر، طبیعی، چاق) باید از افزایش وزن متناسب با وضعیت خــود برخوردار بـــاشند و رژیـــمهای غذایی محدود برای کاهش وزن زنان باردار چاق توصیهنمیشود، گفت: در زنان باردار چاق افزایش مصرف مواد پروتئینی و فیبری و همچنین خوردن یک لیوان آب قبل از غذا توصیه میشود.
دکتر ربابه شیخالاسلام گفت: لازم است زنان باردار در هر شرایطی (لاغر، طبیعی، چاق) از افزایش وزن متناسب با وضعیت خــود برخوردار بـــاشند. بنابراین استفاده از رژیـــمهای غذایی محدود برای کاهش وزن زنان باردار چاق توصیه نمیشود و باید با توصیههای تغذیهای مناسب، میزان کالری دریافتی و در نهایت وزن آنها کنترل شود؛ چرا که زنان باردار چاق نیز به افزایش وزن مطلوب نیاز دارند.
وی انتخاب ناآگاهانه موادغذایی، افراط در مصرف مواد قندی، شیرینیها، چربیها و کم تحرکی و نداشتن فعالیت جسمانی را از علل افزایش وزن بیش از حد عنوان کرد و ادامه داد: استفاده بیش از حد از منابع غذایی نشاستهای ارزان به دلیل محدودیت بودجه خانوار و اِدم که پس از تشخیص قطعی آن رژیم غذایی کم نمک توصیه میشود، از دیگر دلایل عمده افزایش وزن به شمار میروند.
افزایش مصرف منابع غذایی حاوی فیبر و تحرک کافی به کنترل افزایش وزن زنان باردار چاق کمک میکند.
لزوم افزایش مصرف مواد پروتئینی در بارداران چاق
دکتر شیخالاسلام با اشاره به کنترل افزایش وزن در زنان باردار چاق گفت: به منظور کنترل افزایش وزن زنان باردار چاق، کاهش مصرف چربیها، کاهش مصرف مواد قندی (کربوهیدراتها)، کاهش مصرف مواد نشاستهای (گروه نان و غلات)، افزایش مصرف مواد پروتئینی، افزایش مصرف منابع غذایی حاوی فیبر از جمله میوهها، سبزیها، اصلاح عادات تغذیهای نامناسب و تحرک کافی از طریق پیاده روی منظم روزانه در صورت نداشتن ممنوعیت پزشکی توصیه میشود.
تفت دادن سبزیها در آب گوشت کم چربی یا آب گوجه فرنگی به جای روغن، مناسب برای زنان باردار چاق
وی ادامه داد: برای زنان باردار دارای اضافه وزن یا چاق، زنان بارداری که در ابتدای بارداری اضافه وزن دارند و همچنین زنان بارداری که در طول بارداری بیش از مقدار توصیه شده، اضافه وزن داشتهاند، کاهش دریافت چربی، اجتناب از سرخ کردن غذاها و حتیالامکان طبخ غذاها به شکل آب پز، بخارپز و کبابی، حذف چربیها شامل کره حیوانی، مارگارین، خامه، سرشیر، دنبه، پیه و جدا کردن چربیهای گوشت قرمز و پوست مرغ قبل از طبخ آنها، استفاده از شیر و لبنیات کم چرب، محدودیت مصرف شیرینیها، سوسیس، کالباس و انواع پیتزای پرچرب، تفت دادن سبزیها در آب گوشت کم چربی یا آب گوجه فرنگی به جای روغن، خودداری از مصرف سسهای چرب، محدودیت مصرف زرده تخم مرغ به سه عدد در هفته و عدم استفاده از تنقلات پرچرب مانند چیپس، پیراشکی و شکلات توصیه میشود.
مصرف دوغ، هلو، سیب و گلابی در زنان باردار چاق توصیه میشود
دکتر شیخالاسلام گفت: استفاده از میوههای تازه به جای شیرینی و شکلات به عنوان میان وعده، مصرف دوغ، آب و آب میوههای طبیعی بجای نوشابههای گازدار، استفاده از میوههایی مانند سیب، هلو، گلابی که قند کمتری دارند و محدودیت مصرف میوههای شیرین مانند انگور خربزه،خرما و انجیر توت، خودداری از مصرف کمپوت میوه و کاهش مصرف قند و شکر همراه با چای، کاهش دریافت مواد قندی را به دنبال دارد.
وی محدود کردن مصرف نان، برنج و ماکارونی (7 سهم در روز)، خودداری از مصرف برنج و ماکارونی در وعده شام، استفاده از نانهای سبوس دار و استفاده از میوه به جای نان و پنیر، بیسکوئیت یا کیک در میان وعدهها را از جمله راههای کاهش دریافت گروه نان و غلات عنوان کرد.
ضرورت افزایش مصرف مواد پروتئینی در زنان باردار چاق
مصرف پروتئین، گرسنگی را برطرف میکند
حبوبات همراه با غلات مصرف شوند
این متخصص مدیریت بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی تغذیه با اشاره به علت توصیه به افزایش مصرف مواد پروتئینی در زنان باردار چاق گفت: با محدود کردن مصرف پروتئین، اندوخته ماهیچه بدن زنان باردار جهت پشتیبانی از رشد جنین استفاده خواهد شد. از طرف دیگر پروتئین به خوبی گرسنگی را برطرف میکند. برای افزایش دریافت پروتئین در رژیم غذایی، مصرف مرغ آب پز یا کبابی، گوشت چربی گرفته، انواع ماهی تازه بخار پز یا کباب شده، شیر و لبنیات کم چرب شامل ماست، پنیر و کشک، استفاده از انواع حبوبات همراه با غلات مثلا" به شکل عدس پلو یا عدسی با نان پیشنهاد میشود.
ضرورت مصرف گوشت سفید حداقل دوبار در هفته برای زنان باردار
سفیده تخم مرغ، منبعی غنی از پروتئین
وی گفت: استفاده از گوشت سفید (مرغ و ماهی) حداقل دوبار در هفته برای زنان باردار توصیه میشود. همچنین زرده تخم مرغ حاوی کلسترول فــراوان است اما سفیده تخم مرغ از ارزش بیولوژیکی بالایی برخوردار بوده و بعــنوان منبع پروتئینی با ارزش میتواند در برنامه غذایی برای تامین پروتئین استفاده شود.
مصرف غذاهای پرفیبر، جلوگیری از بروز یبوست، بیماریهای رودهای و کاهش کلسترول خون را به دنبال دارد
به گفته دکتر شیخالاسلام، فیبر بخشی از میوهها، سبزیها و دانههای خوراکی به ویژه حبوبات و غلات را تشکیل میدهد که در بدن انسان هضم نمیشود. غذاهای پرفیبر به سیر شدن کمک کرده و سبب میشوند غذا و بویژه چربی کمتری مصرف شود. مصرف فیبر موجب حجیم شدن مدفوع شده و در نتیجه با خروج راحتتر و سریعتر مدفوع، از بروز یبوست پیشگیری میکند. همچنین احتمال بروز بیماریهای روده مانند سرطان و بواسیر را کمتر میکند. از سوی دیگر، فیبرها کاهش کلسترول خون را به دنبال داشته و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی - عروقی را کاهـش میدهند.
زنان باردار چاق در حالت نشسته و در مکان ثابت غذا بخورند
این زنان وعدههای اصلی غذایی را حذف نکنند
بارداران چاق پنج دقیقه قبل از غذا یک لیوان آب بخورند